دتکتور چیست؟
یکی از مهمترین قطعات در سیستم های کشف و اعلام حریق، دتکتورها (دستگاه تشخیص اتش سوزی) هستند. هدف از طراحی دتکتور تشخیص آتش قبل از گسترش و همه گیر شدن آن است. سنسورهای اعلام حریق در این وسیله بسته به این که به کدامیک از المان‌های آتش مانند دود، حرارت، مونوکسید کربن و ... حساس باشند در گروه‌های مختلف طبقه بندی می‌شوند.
تشخیص زود هنگام آتش سوزی علاوه بر این که فرصت فرار را برای افراد درگیر آتش ایجاد می‌کند به حضور هر چه سریع‌تر آتش نشانان برای انجام عملیات اطفا حریق کمک زیادی می‌کند از این رو وجود آن‌ها در هر ساختمانی ضرورت دارد. یکی از بهترین انواع دتکتورها آن‌هایی هستند که آلارم دارند و به ایستگاه‌های آتش نشانی سیگنال می‌فرستند. دتکتور باید براساس ارزیابی ریسک حریق انتخاب شود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید سیستم کار اولین دتکتورها به این صورت بود که شخصی در ساختمان به طور مداوم حضور داشت و وظیفه به حرکت درآوردن اهرمی را داشت که باعث می‌شد زنگ هشدار برای ایستگاه‌های آتش نشانی محلی به صدا دربیاید و آنان را از وقوع آتش مطلع کند که در نتیجه باعث تاخیر زیادی در عملیات اطفا حریق می‌شد.
انواع دتکتور اعلام حریق
دتکتور دود چیست ؟
یکی از متداول ترین انواع دتکتورهای اعلام حریق، دتکتور دودی است که نسبت به دود ناشی از حریق حساس است. زمانی که محفظه این دتکتور از دود پر شود دستگاه هشدار می‌دهد. این نوع دتکتور خود به دو نوع دتکتور دود نوری و دتکتور دود یونیزه تقسیم می‌شود.
دتکتور دود نوری
این نوع دتکتورها از موارد زیر تشکیل شده‌اند:
- یک سلول نوری یا تله نوری
- یک منبع تولید کننده نور
- لنز (عدسی)
- یک فتودیود (دیود حساس به نور)
- سنسورهای فتو الکتریک
در مورد دتکتور دود نوری باید بگوییم که اساس کار آن‌ها بر پایه اصل پراکندگی نور است و به این وسیله می‌توانند دود و آتش سوزی را تشخیص دهند.
زمانی که شرایط عادی است پرتوهای نور از جلوی دتکتور عبور می‌کنند و در سلول‌های تعبیه شده گیر می‌افتند. اما به محض آتش سوزی و ظاهر شدن دود تعدادی نور بوسیله ذرات دود متفرق شده و دیود حسگر آن‌ها را دریافت می‌کند که در نهایت باعث به کار افتادن دتکتور می‌شوند و با ارسال علائم به دستگاه مرکزی آتش سوزی را اعلام می‌کنند.
دتکتور دود یونیزه
دتکتور دودی یونیزاسیون دارای محفظه‌ای است که با هوای بیرون در ارتباط است. فضای داخلی محفظه به وسیله یک منبع رادیواکتیو یونیزه می‌شود.
در اثر عبور اشعه راديو اکتيو از هوای داخل محفظه و يونيزه کردن آن مقداری جريان عبور می‌کند. هنگامی که دود به داخل محفظه وارد می‌شود جریان بین الکترودها تغییر پیدا می‌کند که همین مورد باعث می‌شود دتکتور دود یونیزه دود را تشخیص دهد.
روی اين دتکتورها علامت راديو اکتيو که به معنی وجود تشعشات راديو اکتيو می‌باشد، درج شده است. باید بدانید که استفاده از این نوع دتکتورها از لحاظ زيست محيطی خوب نیست چرا که دفع اين دتکتورها چیزی حدود 8 سال به طول می‌انجامد. البته توليد اين نوع دتکتورها کم شده است و در آستانه توقف است.